Stel jezelf eens voor?”. Het is een vraag die vandaag nog vaak gesteld wordt in sollicitatiegesprekken. Vanuit het perspectief van de interviewer of hiring manager kan dit een onschuldige vraag lijken. Voor jou als kandidaat is dit echter een moeilijke introductie: het is vaag, breed en je weet niet goed wat je gesprekspartner van jou verwacht. Het voelt aan als een vrijgeleide: je kan veel vertellen, weet niet goed of ze informatie op professioneel vlak verwachten, of net peilen naar jouw persoonlijke situatie.

Hoe ontvang je zo’n open vraag, en op welke manier start je het gesprek met een sterke indruk?

De valkuil van de open vraag

Om de “Vertel eens wat over jezelf”-vraag goed te beantwoorden, mag je ervan uitgaan dat je gesprekspartner je loopbaan parcours al kent dankzij je CV. Een monoloog houden op basis hiervan is zinloos, maar blijkt toch vaak een valkuil te zijn voor kandidaten.  Tijdens een gesprek peilt de interviewer naar jouw meerwaarde en de fit met de organisatie, niet naar bewijzen van je kwalificicaties.

Carrièrestrateeg John Lees raadt aan om het gesprek te benaderen als een auditie. “Stel je voor dat je gesprekspartners een film draaien in hun hoofd waarin je samenwerkt met hun team, een presentatie geeft aan hun baas, praat met klanten of aandeelhouders,” zegt hij.

Je punt maken in deze context is een proces in twee stappen dat enig huiswerk vereist. Allereerst verdiep je jezelf in de specifieke verwachtingen van het bedrijf. Vervolgens pas je je reactie aan en positioneer je jezelf als DE geknipte persoon om deze behoeften in te vullen.

Noden van het bedrijf identificeren

Om de behoefte van de organisatie in kaart te brengen, moet je de functieomschrijving als een schatkaart bestuderen en de geheimen ervan ontrafelen. Nog beter is om in het verkennend interview met de recruiter goed te luisteren waar de nadruk op ligt, en op welke elementen je een meerwaarde zal kunnen betekenen. Bedrijven zijn namelijk niet op zoek naar de geknipte persoon die zwart-wit in elk hokje past. Vandaag zoekt men eerder naar persoonlijkheden die dankzij enerzijds hun achtergrond en expertise maar anderzijds hun houding en attitude naadloos aansluiten bij de organisatie.

Hoe bereid je je optimaal voor?

Denk dus vooral verder dan de job description en verzamel zoveel mogelijk informatie over het bedrijf en de cultuur en omgeving waarin je terecht komt. Dit maakt je verhaal alleen maar sterker.

Om je voorbereiding extra kracht bij te zetten is het zinvol om de website van het bedrijf te bestuderen. Bij de ‘about us’ sectie vind je meer achtergrond terug en bovendien kan je meteen inschatten of de nadruk ligt op hun bedrijfsactiviteiten of het familiaal karakter en de historiek van ontstaan of net op de waarden die het bedrijf typeren.

Beschouw deze bronnen als waardevolle informatie en baseer je hieorp om de 3 belangrijkste eigenschappen waarnaar het bedrijf op zoek is, neer te schrijven. Denk vervolgens na in hoeverre dit aansluit bij wie jij bent, en waar je voor staat. Herken je raakvlakken? Goed, dan kan dit voor jou ‘the next step’ in jouw loopbaan worden.

Noden van het bedrijf vertalen

Vertaal dit vervolgens naar jouw waarden en skills. Denk na over een passage of concreet voorbeeld uit jouw loopbaan dat illustreert hoe je deze specifieke eigenschappen in de verf hebt gezet in je huidige of voorgaande job(s). Heb je al ervaring in een gelijkaardige omgeving, sector of functie? Maak hiervan gebruik en neem dit mee in je verhaal.

Je pitch oefenen

Ondertussen ben je voorbereid, en adviseren wij jou om luidop te oefenen, alsof het een vraag is die je beantwoordt. Een elevator pitch moet namelijk kort en krachtig zijn, terwijl velen in de verleiding staan om er een lang verhaal aan te breien. Voorkom dat je uiteenzetting geoefend over komt, en maak er een spontane, maar duidelijke pitch van. Denk eraan om niet te mompelen, goed te articuleren, oogcontact te maken en sympathie uit te stralen.

Je elevator pitch in actie

In staat zijn om de behoefte van de organisatie te verwoorden en jezelf op die plaats te zetten met een relevant verhaal zou meer moeten doen dan alleen de ogen in de kamer wijd open doen staan. Het moet er ook voor zorgen dat je met kop en schouders boven de andere sollicitanten uitsteekt. Waarom? Omdat je, in tegenstelling tot hen, niet alleen over jezelf hebt verteld. Je hebt namelijk aangegeven waarom jíj belangrijk voor hen bent!